ابتدا باید گفت یک کام طبیعی یا سقف دهان به بخش های زیر تقسیم می شود:
1- سخت کام
2- نرمکام
3- سه تیغ لثوی (محل رویش دندانها)
4- یوولا یا زبان کوچک
در هر 600 تا 700 تولد، یک کودک با شکاف لب و/یا کام به دنیا می آید. عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن موثرند. اما شکاف لب یا کام چیست؟ شکاف لب یعنی بازشدگی با جدایی لب که می تواند یک طرفه یا دوطرفه باشد. از یک بریدگی در قسمت قرمز رنگ لب تل جدایی کامل لب که به سمت ریشه ی بینی می رود. و شکاف کام یعنی بازشدگی یا جدایی سقف دهان که همانطور میتواند یک یا دوطرفه باشد، کامل تمام کام را درگیر کند و یا ناقص باشد و بخشی از کام را درگیر کند. یک کودک میتواند شکاف کام و لب با هم، فقط شکاف کام، فق شکاف لب و یا تنها فیستول( سوراخ های کوچکی در کام) داشته باشد.
شکاف کام چه مشکلاتی می تواند ایجاد کند؟
- تغذیه قبل از ترمیم می تواند دشوار باشد، به دلیل وجود شکاف فشار منفی جهت مکیدن شیر ایجاد می شود بنابراین ممکن است استفاده از شیشه های خاص ضروری باشد.
- در بسیاری از کودکان شکاف لب و کام ، مایع در پشت پرده ی گوش جمع می شود و کم شنوایی های موقتی بنابر تجمع مایع ایجاد می شود. بسیاری از این کودکان برای رهایی از این مشکل نیاز به قرار دادن لوله ی گوش دارند.
- اگر سه تیغ لثوی جدا شده باشد، مشکلاتی در رویش دندانها وجود خواهد داشت حتی ممکن است برخی از دندانها در نیایند.
- اما در مورد گفتار، حتی پس از ترمیم کام نیز مشکلاتی در رشد گفتار وجود خواهد داشت. به دلیل خروج هوا از بینی (عملکرد ضعیف نرمکام) گفتار بیش خیشومی یا به اصطلاح تودماغی می شود، همچنین در برخی از موارد می تواند مشکلاتی در یاد گرفتن تلفظ حروف ایجاد کند. تیمی که می توانند به کودکان شکاف کام کمک کنند شامل متخصص گوش حلق و بینی، جراح پلاستیک، دندانپزشک کودک، دندانساز، گفتاردرمانگر، ارتودنتیست، مشاور، مد کار اجتماعی و..هستند. گفتاردرمانگران جز جدایی ناپذیر تیم شکاف هستند. و در حیطه های زیر به کودکان دارای شکاف کام و/یا لب خدمات ارائه می کنند؛
- ارائه توصیه های لازم برای مشکلات اولیه ی تغذیه
- پیشرفت گفتار و زبان
-اصلاح گفتار بیش خیشومی و آموزش تلفظ صحیح حروف
